Rektör Yardımcısı ve Uygulamalı Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yaşar Karadağ, TAGEM Proje Değerlendirme toplantısında kapanış konuşması gerçekleştirdi.
07-10 Şubat 2022 tarihleri arasında çevrimiçi olarak devam eden Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) Çayır Mera ve Yem Bitkileri Arşatırmaları Proje Değerlendirme Toplantısı Üniversitemiz Rektör Yardımcısı ve Uygulamalı Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yaşar Karadağ’ın kapanış konuşması ile sona erdi.
Rektör Yardımcısı ve Uygulamalı Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yaşar Karadağ, 4 gün boyunca 48 projenin değerlendirildiği dördüncü günün sonunda kapanış toplantısında konuşma yaptı.
Prof. Dr. Yaşar Karadağ Proje Değerlendirme toplantısının kapanış konuşmasında, Tarım ve Orman Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü’nün, Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkez Müdürlüğü’nün ve Proje Değerlendirme Toplantısıyla ilgili tespit, görüş ve önerilerini sundu. Prof. Karadağ, Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü’nün görüş ve önerileri olarak,
1. İklim değişikliği nedeni ile su kısıtı olan bölgelerde daha az su tüketen yem bitkileri konusunda çalışmalar yapılması
2. TAGEM tarafından yapılan ve sonuç raporu yazılmış mera ve yem bitkileri projelerinin sonuç raporlarının BÜGEM ile paylaşılması
3. Özellikle karışım denemelerinde (Örneğin Baklagil + Tahıl Karışımları) maksimum verim alınacak şekilde karışım oranlarının bölge bazında belirlenmesi.
Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkez Müdürlüğü’nü görüş ve önerileri olarak,
1. Çeşit tescil denemelerinin önemli bir aşaması olan Tarımsal Değerleri Ölçme (TDÖ) denemelerinin, konusunda uzmanlaşmış kişi veya kurumlarla yürütülmesi deneme sonuçlarının sağlıklı ve güvenilir olması sebebiyle, TAGEM’e bağlı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlükleri ile işbirliği içinde yürütülmesi ile ülkemizde tescil edilecek yeni çeşit adaylarının değerlendirilmesi uygun olacaktır. Bu nedenledir ki TAGEM ve TTSM arasında işbirliğin devam etmesi Ülkemiz tarımına büyük yararlar sağlayacaktır.
2. Bilindiği üzere Ülkemizde çeşit tescil iş ve işlemleri Bitki çeşitlerinin kayıt altına alınması yönetmenliğine göre yürütülmektedir. Bu yönetmelik 2008 yılında yayınlanmış, 2012 yılında revizyona gidilmiş ve mevcut haliyle de yeniden değerlendirilerek bir revizyon yapılması kaçınılmazdır. Bu yönetmelikte değiştirilmesi gereken ilgili maddeler ile ilgili BÜGEM’e bilgi notu paylaşılarak katkıda bulunulması oldukça önem arz etmektedir.
3. Ayrıca BÜGEM ve TAGEM arasında işbirliği çerçevesinde gündemde üç adet yönerge taslağı tarafımızca hazırlanmış olup ilgili makamlara sunulmuştur. Bu yönergeler;
a. Çeşit tescil denemelerin TAGEM’e bağlı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlükleri ile birlikte yürütülmesi,
b. FYD testlerinde morfolojik gözlemlere yardımcı bir yöntem olması sebebiyle DNA düzeyinde moleküler markör yöntemlerin de kullanılması,
c. FYD test raporlarında UPOV’un zorunlu kıldığı ilgili bitki türlerinde hastalık testlerininde yapılması amacıyla olmak üzere her iki Genel Müdürlük arasında işbirliği yapılması kararlaştırılmıştır.
Proje Değerlendirme Toplantısıyla ilgili tespit, görüş ve önerileri olarak,
1. Projeler çoğunlukla alışılagelmiş yem bitkilerinden ibaret çalışmalardan oluşmaktadır (yonca, fiğ, yem bezelyesi, mürdümük, silajlık mısır gibi). Bu alışılagelmiş yem bitkilerin dışındaki bitkilerden oluşan çalışmaların yapılmasına da ağırlık verilmelidir (Örn. Biyokütlesel açıdan zengin silajlık sorgum gibi, yine hayvan pancarı, alternatif yem bitkileri gibi türler sayılabilir).
2. Yeni Teklif Projeler ve Proje Sonuç Raporlarında verilen literatür bilgilerinin oldukça eski olup, son yıllara ait güncel literatürler taranarak verilmelidir.
3. Proje sonuç raporlarında istatistiki analizler dikkatli yapılarak taktim edilmelidir.
4. Yeni Teklif projeleri verilirken özellikle materyal ve metot kısmı detaylı ve kapsamlı bir şekilde verilmelidir.
5. Açık ve kendine döllenen bitkiler için uygulanacak ıslah yöntemleri ve şemalarının dikkatli bir şekilde verilmelidir.
6. Yem bitkileri ıslah çalışmaları yapılırken çalışılacak bitki türlerine ait başlangıç materyal sayılarına dikkat edilmelidir.
7. Mera konusuyla ilgili proje sayısının bundan önceki yıllarda azlığı, bu yılda ise 2 yeni teklif proje ki bunun da 1 tanesinin karışım projesi olduğu düşünülürse mera araştırmalarının son derece azlığı dikkati çekmekte olup sayıca artırılmasına çalışılmalıdır.
8. Yem bitkileri ıslahı konularında proje yürütücüsü tarafından yem bitkileri ıslahı konularında verilen ıslah şemalarına harfiyen uyulmalıdır.
9. Yeşil alan çim bitkileri konularında da çalışmalara ağırlık verilmelidir.
Şeklinde görüş ve önerilerini sunmuş, TAGEM tarafından yürütülen projelerin ülkemiz tarımına hayırlı olmasını dileyerek sözlerini tamamlamıştır.
10.02.2022.
Prof. Dr. Yaşar KARADAĞ
Muş Alparslan Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve
Uygulamalı Bilimler Fakültesi Dekanı
Muş Alparslan Üniversitesi 