Rektör Yardımcımız ve Uygulamalı Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yaşar Karadağ, TRT GAP Diyarbakır Radyosu canlı yayınına katılarak, Muş Alparslan Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi kapsamında yürütülen bilimsel çalışmalar ile ilgili açıklamalarda bulundu.
Prof. Dr. Yaşar Karadağ konuşmasında, Üniversitemiz; 12 Aralık 2018’de “Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Farklılaşması ve İhtisaslaşması Projesi” kapsamında “Hayvancılık” alanında Pilot Devlet Üniversitesi seçilmiştir. Bu bağlamda, bizleri her zaman destekleyen Rektörümüz Sayın Prof. Dr. Fethi Ahmet Polat hocamıza ben huzurlarınızda teşekkürlerimi sunuyorum.
Yükseköğretim Yürütme Kurulu’nun 15 Eylül 2021 tarihli toplantısında aldığı kararla Muş Alparslan Üniversitesi bünyesinde "Kaba Yemde Çayır-Mera ve Yem Bitkileri Ortak Uygulama ve Araştırma Merkezi" açılmasına karar verilmiştir.
Cumhurbaşkanlığı’nın yürürlüğe koyduğu 11. Kalkınma Planı hedefleri doğrultusunda üniversitemiz koordinatörlüğünde; Çukurova Üniversitesi, Dicle Üniversitesi ve Ondokuz Mayıs Üniversitesi iş birliği ile “Kaba Yemde Çayır, Mera ve Yem Bitkileri Ortak Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetmeliği” 10 Ocak 2022 tarihinde Resmi gazetede yayımlanmıştır.
Üniversitemiz Uygulamalı Bilimler Fakültesi bitkisel üretim kapsamında, 2021 yılı içerisinde 5 lokasyonda ve özellikle Pilot Devlet Üniversitesi Kapsamında Kaba yem kaynağı olarak Yem Bitkileri alanında bilimsel araştırma ve denemelerine hızla başlamıştır.
Kaba Yem Kaynağı olan Yem Bitkileri Alanında sırasıyla;
Yonca, Silajlık Mısır, Silajlık Sorgum, Macar Fiği, Korunga, Mürdümük, Yem Bezelyesi, Domuz Ayrığı, Süt Otu olarak da bilinen İtalyan Çimi, Macar Fiği - Tritikale ve Korunga - Domuz Ayrığı Karışım denemeleri yürütülmüştür/yürütülmektedir.
Üniversitemiz Uygulamalı Bilimler Fakültesi tarımsal alanda Ankara TTSM tarafından tescil ve üretim izni kapsamında test merkezi ilan edilmiştir. Bu kapsamda, kaba yem amacıyla yem bitkilerinden sırasıyla; Yonca, Korunga, Yem Bezelyesi, Macar Fiği ve Domuz Ayrığı türlerinde tescil amacıyla denemeler kurulmuş ve 1. Yıl sonuçları TTSM’ ne gönderilmiştir.
Üniversitemiz Koordinatörlüğünde, İl Tarım ve Orman Müdürlüğü yürütücülüğünde sırasıyla; Merkez Karabey Köyü, Varto’nun Gümgüm Mahallesi, Bulanık’ın Balotu Köyü, Korkut’un Tan Köyü ve Malazgirt’in Hanoğlu Köyündeki bilimsel incelemelerin ardından mera ıslah projelerine başlanmış ve başarıyla tamamlanmıştır.
Üniversitemiz Koordinatörlüğünde, İl Tarım ve Orman Müdürlüğü yürütücülüğünde 2020 yılı içerisinde onaylanan ancak bu yıl uygulanan 2 Mera ıslah ve amenajman projesinde toplam 69 köy mevcuttur.
Yine Üniversitemiz Koordinatörlüğünde, İl Tarım ve Orman Müdürlüğü yürütücülüğünde 2022 yılı içerisinde uygulamaya konulacak olan Muş Merkez Eralanı Köyü ve Muş Korkut İlçesi Altınova Beldesi Mera ıslahı projeleri de kabul edilmiştir.
Ekmeklik Buğday, Makarnalık Buğday, Arpa, Tritikale gibi Tahıllar alanında yapılan çalışmalar, Yıldız Alparslan Tarım İşletmesi arazisinde devam etmektedir.
Virjinya Tütünü, Patates, Şekerpancarı ve 156 hattan oluşan Çok Erkenci Pamuk olmak üzere Endüstri Bitkileri çalışmaları devam etmektedir. Ayrıca, bu yıl TÜBİTAK 1001 projesi kapsamında Biyodizel kapasitesi yüksek Pelemir bitkisi ekimi de gerçekleştirilecektir.
Yine, Endüstri Bitkileri kapsamında bu yıl yağlık olarak sırasıyla ayçiçeği, susam, yerfıstığı, keten ve ketencik ekimleri gerçekleştirilecektir.
100’ü aşkın Tıbbi ve Aromatik Bitki çalışmaları, Üniversitemiz Külliyesindeki seralarda ve çeşit parsellerinde devam etmektedir.
Yemeklik Tane Baklagil olarak 2 yıl boyunca yürütülen 16 Çeşit Nohut denemesi Muş Ekolojik koşullarına uygun çeşit adaptasyon çalışmaları da tamamlanmıştır.
Yemeklik tane baklagil olarak bu yıl içerisinde nohut ve mercimek denemeleri de kurulacaktır.
9 Haziran 2021’de gerek Muş gerekse Türkiye için bir ilk olma özelliğinde olan, Sayın Cumhurbaşkanımızın 3. Tarım Şurasında ATA TOHUMU olarak da ifade etmiş oldukları bu kapsamda, Muş’un yerel bir üzüm çeşidi, sekonder varyetesi olan Üniversitemiz BAP tarafından desteklenen “Vakkas Üzüm Bağlarının Çeliklerinin Köklendirilmesi ve Yaygınlaştırılması” projesi kapsamında Üreticilerimize toplamda 300 adet Tüplü Asma Fidanı Dağıtımını gerçekleştirdik.
Bir müjdeli haber vermek istiyorum, BAP kapsamında Haziran ayı içerisinde 1000 adet Tüplü Vakkas Üzümü dağıtım töreni ile Muş ‘ta Bağcılıkla uğraşan, üretim yapan çiftçilerimize dağıtım gerçekleştirilecektir.
Muş Alparslan Üniversitesi Külliyesindeki Araştırma ve Deneme alanlarında “Organik Gübre Uygulamalarının Dört Farklı Çilek Çeşidi Üzerine Etkisi” denemesi kapsamında Mayıs-Haziran ayı içerisinde “Çilek Hasat Günü ve Tadım Şenliği” töreni gerçekleştirilecektir.
Muş’ta ilk defa, Muş’un simgesi olan BAP tarafından desteklenen «Muş Lalesinde Seleksiyon Islahı ve Çeşit Geliştirilmesi Projesi» ve Rektörlüğümüz tarafından desteklenen Güdümlü bir proje olan “Muş ili Endemik Bitkiler Projesi” çalışmalarına başlanmış ve proje tamamlanma aşamasındadır.
Meyvecilik alanında sırasıyla; 3 çeşit Goji Bery, Vakkas Üzümü Tüplü Asma Fidanı, 4 çeşit Çilek adaptasyon denemeleri Üniversitemiz Külliyesinde kurulmuş ve devam etmektedir.
Bunlardan Goji Bery (Kurt Üzümü) projesi TAGEM tarafından desteklenen 5 il (Muş, Malatya, Yozgat, Tokat ve Sivas), 3 Üniversite (Muş Alparslan Üniversitesi, Yozgat Bozok Üniversitesi ve Sivas Cumhuriyet Üniversitesi) ve TAGEM’e bağlı Tokat Orta Karadeniz Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü tarafından yürütülen bir denemedir. Bu yıl 2. Yılı olmasına rağmen denemenin yürütüldüğü 5 il içerisinde sadece Muş Alparslan Üniversitesi külliyesi Araştırma ve Deneme alanlarındaki Kurt Üzümü meyveleri alınması başarılmıştır.
2022 yılı bahar döneminde Yalova da Atatürk Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü ile Muş Alparslan Üniversitesi UBF tarafından ortak yürütülen bir proje kapsamında “Aronya (Aronia melanocarpa) bitkisinde farklı gübre uygulamalarının bitki büyüme ve gelişmesi üzerine etkisi” konulu bir çalışma ile 54 aronya fidanının dikimi gerçekleştirilecektir.
Üniversitemiz Uygulamalı Bilimler Fakültesi hayvansal üretim alanında da araştırmalara devam etmektedir. Sırasıyla; Manda, sığırcılık, koyunculuk, kanatlı hayvanlar ve arıcılık alanında, bilimsel projelerle desteklenen saha çalışmalarına hızla başlamıştır.
Üniversitemiz Uygulamalı Bilimler Fakütlesi ile TAGEM arasında gerçekleştirilen işbirliği neticesinde “Bitlis İli Halk Elinde Anadolu Mandası Islahı Projesine” Üniversitemiz Proje Lideri olarak görev almış ve çalışmalara da hızla başlanmıştır.
Üniversitemiz Uygulamalı Bilimler Fakültesi ile Gebze Teknik Üniversitesi arasında yapılan protokol kapsamında, Arı ürünleri olarak bilinen, yüksek bağışıklık sağlayan “Propolis ve Arı Zehirinin kanserli ve tümörlü hücrelere olan etkileri” üzerin çalışma da başlatılmış ve şu an devam etmektedir.
Üniversitemizde ilk defa, Bal arısı yetiştiriciliği çalışmaları amacıyla arılık kurulmuştur. Bu kapsamda, her bir koloni içerisinde 10 adet arılı çerçeve bulunan toplam 20 adet koloni ile arıcılık faaliyetine başlanmış ve şu an itibariyle 30 kovana ulaşılmıştır. Aynı zamanda, İlk defa Kafkas ve Buckfast (Belfast) arı ırkı çalışmaları gerçekleştirilmiştir.
TAGEM tarafından desteklenen Muş Alparslan Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi, Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi ve Bursa Gıda ve Yem Kontrol Merkez Araştırma Enstitüsü işbirliğinde “Çayır Mera Ot Verim ve Kalitesi ile Meraya Dayalı Beslenen Mandalarda Süt Verim ve Kalitesinin Belirlenmesi” isimli proje hayata geçirilmiştir.
Yapmış olduğumuz tüm bilimsel araştırma ve denemelerde bizleri her zaman cesaretlendiren ve destekleyen Rektörümüz Sayın Prof. Dr. Fethi Ahmet Polat hocamıza ben huzurlarınızda sonsuz teşekkürlerimi ve şükranlarımı sunuyorum.
Bu yıl, yapmış olduğumuz bilimsel araştırma ve denemeler TARLA GÜNÜ yapılarak, tarım paydaşlarımızla buluşturulacaktır.
Üniversitemiz Külliyesi Araştırma ve Deneme alanlarında 16 Kasım 2021 tarihinde 15 da alanda Kaba yem amaçlı Macar fiği-Tritikale karışımlarından (% 60 MF-% 40 Tritikale) oluşan üretim amaçlı Yem bitkileri karışımlarının ekimi gerçekleştirilmiştir.
Muş’ta ilk defa, Sayın Rektörümüzün himayelerinde ve öncülüğünde Üniversitemiz Külliyesinde Tıbbi ve Aromatik bitkiler Serası ile 100’ün üzerinde Tıbbi ve Aromatik bitkilerden oluşan parseller oluşturulmuştur. Bu, Doğu Anadolu Bölgesi için bir ilk olmak özelliğini de korumaktadır.
Bu yılda Mart ayı içerisinde, Üniversitemiz Külliyesinde yer alan Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Serasında sırasıyla; kekik, nane, anason, adaçayı, reyhan, rezene, sarı kantaron, oğul otu, karanfil, ekinezya, çörekotu, şevketi bostan gibi 100'ün üzerinde tıbbi ve aromatik bitki tohumları sıcak yastıklara ekimleri yapılmıştır.
Mayıs ayı içerisinde buradan elde edilen fideler sera dışındaki çeşit parsellerine dikimleri gerçekleştirilecektir. Özellikle tıbbi ve aromatik bitkileri endüstri ile buluşturmayı, ilaç, baharat, kozmetik ve parfümeri sanayisine kazandırmayı hedefliyoruz efendim.
Prof. Karadağ konuşmasının sonunda, bunca araştırmaları yürüten, takip eden Uygulamalı Bilimler Fakültemizin tüm karasevdalı Hocalarımıza, Arkadaşlarımıza yürekten teşekkürlerimi sunuyorum. Bu çalışmanın başta Muş olmak üzere Bölgemize ve Ülkemize hayırlara vesile olmasını diliyorum dedi.